นักสู้ครูประชาบาล ครอง จันดาวงศ์
วิภาวี จุฬามณี
ใน บรรดาขบวน การเสรีไทยสายอีสาน ที่เคลื่อนไหวต่อต้านการรุกรานของญี่ปุ่นในช่วงสงคราม โลกครั้งที่ 2 "เสรีไทยสกลนคร" นับเป็น กองกำลังที่ใหญ่ที่สุด มีแนวร่วมทั้งชายและหญิงนับพันคน
ผู้ที่มีบทบาทโดดเด่นในขณะนั้น ได้แก่ "ขุนพลภูพาน"นายเตียง ศิริขันธ์ อดีต ส.ส.และรัฐมนตรีหลายสมัย หัวหน้าใหญ่ของเสรีไทยภาคอีสาน ซึ่งภายหลังถูกรัฐบาลคณะรัฐประหารยัดข้อหากบฏ และถูกอุ้มไปฆ่าทิ้งเมื่อวันที่ 14 ธ.ค.2495
อีกคนคือเพื่อนรักของเขา คือ "นายครอง จันดาวงศ์" นักสู้ครูประชาบาล ผู้นำเสรีไทยแห่งค่ายดงพระเจ้า เทือกเขาภูพาน
ซึ่ง ต่อมาครูครองก็ถูกรัฐบาลเผด็จการ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ป้ายสีและจับยิงเป้าประหารในวันที่ 31 พ.ค.2504 โดยที่ไม่มีการไต่สวนพิจารณาคดีแต่อย่างใด
ครูครอง เกิดเมื่อวันที่ 28 ม.ค.2451 ที่ อ.ธาตุเชิงชุม จ.สกลนคร เมื่อเรียนจบแล้วได้เป็นครูที่บ้านตาลโกน อ.สว่างแดนดิน และย้ายไปเป็นครูใหญ่อีกหลายโรงเรียน
นายเตียงและครูครองเป็นเพื่อน รักกัน เมื่อนายเตียงลงสมัครรับเลือกตั้ง ครูครองจะไปช่วยหาเสียงเสมอ ทั้งยังร่วมกันจัดตั้งโรงเรียนมัธยมศิริขันธ์ 1 และ 2 เพื่อส่งเสริมการศึกษาของเยาวชนในจ.สกลนคร ครูครองรับเป็นผอ.โรงเรียน โดยไม่คิดค่าตอบแทนใดๆ
เมื่อครั้งสงครามโลกครั้งที่ 2 ทั้งคู่เข้าร่วมขบวนการเสรีไทย ถึงขั้นลาออกจากราชการครู กระทั่งปีพ.ศ.2490 เกิดการรัฐประหาร นายเตียงหลบหนีไปอยู่ภูพาน ส่วนครูครองถูกจับกุมข้อหากบฏแบ่งแยกอีสาน แต่ก็ได้รับปล่อยตัวในภายหลังเพราะศาลยกฟ้อง
นับแต่นั้นมา ชีวิตของครูครองก็เกี่ยว ข้องกับการเคลื่อนไหวทางการเมืองมาโดยตลอด
"ครูครอง เป็นนักต่อสู้ นักมนุษยสัมพันธ์ สอนให้ชาวบ้านรักสามัคคี ช่วยให้ความเป็นอยู่ดีขึ้น ไม่ได้ทำผิดอะไรต่อแผ่นดิน" ลุงคาน พิลารักษ์ อดีตผู้ใหญ่บ้านและลูกศิษย์ใกล้ชิดครูครองเล่าความหลังได้อย่างแจ่มชัด แม้วัยจะล่วงเข้า 84 ปีแล้ว
หลัง ยุติบทบาทเสรีไทย ครูครองยังเคลื่อนไหวหลายๆ ด้าน ทั้งการตั้งกลุ่มชาวนาสามัคคี ต่อสู้เพื่อสิทธิประโยชน์ของชาวนาชาวไร่ เคลื่อนไหวคัดค้านการส่งทหารไปร่วมรบในสงครามเกาหลี กระทั่งถูกจับกุมคุมขังอยู่ในเรือนจำบางขวาง ในเหตุการณ์ "กบฏสันติภาพ" เมื่อปีพ.ศ. 2495
หลังได้รับการปล่อยตัวในปีพ.ศ. 2500 ครูครองลงสมัครรับเลือกตั้ง และได้เป็นส.ส.สกลนคร ในนามพรรคแนวร่วมเศรษฐกร แต่หลังจากนั้นไม่นาน จอมพลสฤษดิ์ก่อรัฐประหารครั้งที่ 2 และสถาปนาระบอบเผด็จการเต็มรูปแบบ
การเป็นส.ส.ฝีปากเอกที่ไม่ยอมจำนน ให้อำนาจเผด็จการ ทั้งยังสามารถรวบรวมมวลชนได้มาก ทำให้จอมพลสฤษดิ์ที่ขณะนั้นเริ่มกวาดล้างนักหนังสือพิมพ์ นักการเมืองฝ่ายค้าน ปัญญาชน และชาวบ้านที่เห็นต่าง สั่งจับกุมครูครองและ ครูทองพันธ์ สุทธิมาตย์ ด้วยข้อหากบฏ และมีการกระทำอันเป็นคอมมิวนิสต์
ก่อนสั่งยิงเป้าประหารที่สนามบินลับเสรีไทย อ.สว่างแดนดิน ปัจจุบันคือบริเวณศูนย์ราชการสว่างแดนดิน
"ครูครอง ไม่ได้เป็นสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์ เพียงแต่เป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในขบวนการเสรีไทย เขาไม่เคยพูดให้ฟังด้วยซ้ำว่า คอมมิวนิสต์เป็นอย่างไร เราไปรู้จักเองตอนอยู่ในคุก คนที่ถูกจับด้วยกันบางคนไม่รู้จักคอมมิวนิสต์เลย พอเจ้าหน้าที่ถามแล้วตอบไม่ได้ก็ถูกตี ถูกซ้อม ครูครองเป็นแพะ ทุกคนที่ถูกจับเป็นแพะทั้งนั้น" ลุงคานรำลึกความหลังอย่างหดหู่
วัน ที่ 29 พ.ค.ที่ผ่านมา ในวาระ "ครบรอบ 50 ปี การประหารชีวิตครูครอง จันดาวงศ์" บรรดาพรรคพวกที่ร่วมเหตุการณ์ในครั้งนั้น รวมทั้งคนรุ่นใหม่ที่สนใจประวัติ ศาสตร์การต่อสู้ทางการเมืองของคนรุ่นก่อนรวมตัวกันที่บ้านของครูครอง ถนนจันดาวงศ์ อ.สว่างแดนดิน
ลุงวิทิต จันดาวงศ์ ลูกชายครูครอง เล่าว่าพ่อเป็นคนขยัน มีระเบียบวินัยมาก ตอนยังเด็กลูกๆ จะถูกห้ามไม่ให้กินเหล้า ไม่ให้สูบบุหรี่ แต่พอบรรลุนิติภาวะแล้วก็ให้เสรีภาพเต็มที่ นอกจากนี้ ยังมีความเป็นประชาธิปไตยสูง ทุกเดือนจะมีวันหนึ่งที่ทั้งครอบครัวมานั่งพูดคุยกัน แลกเปลี่ยนว่าหนึ่งเดือนที่ผ่านมาพ่อแม่หนักใจอะไรเกี่ยวกับลูกบ้าง และลูกๆ หนักใจอะไรเกี่ยวกับพ่อแม่บ้าง
ตั้งแต่ยังเล็ก ลุงวิทิตจะติดตามไปช่วยพ่อหาเสียงเสมอ กระทั่งตอนติดคุกในปีพ.ศ.2504 ลุงวิทิตก็เป็นหนึ่งในนั้นด้วย
"พ่อ ถูกประหารวันที่ 31 พ.ค.2504 แต่การสืบสวนเกิดขึ้นอีก 4-5 วันหลังจากนั้น ชาวบ้านจำใจเป็นพยาน เพราะกลัวว่าจะถูกประหารเหมือนครูครอง"
"พ.ศ.2506 คดีนี้ถูกนำขึ้นฟ้องศาล ผมซึ่งอายุน้อยที่สุดตกเป็นจำเลยที่ 1 เราถูกปฏิบัติเหมือนเชลยศึก แต่พอสืบพยานไปหลายปาก ศาลก็เห็นข้อเท็จจริงว่าองค์ประกอบความผิดไม่ถึงขั้นประหาร ได้แค่ข้อหาอั้งยี่ซ่องโจร โทษจำคุก 2 ปี แต่รัฐบาลเขาสั่งประหารไปแล้ว พวกเขาเลยพากันวุ่นวาย สุดท้ายผมก็ถูกปล่อยตัว ไม่ใช่เพราะคดีสิ้นสุด แต่เพราะเขาถอนฟ้อง"
ด้าน "ชวลิต ทัพขวา" หรืออดีตสหายวัฒนา วัย 87 ปี เล่าความผูกพันที่มีต่อครูครองว่า แม้จะไม่เคยพบหน้ากัน แต่ก็ผูก พันกันในฐานะเป็นครูประชาบาลเหมือนกัน และเข้าร่วมเสรีไทยด้วยกัน เป็นเสรีไทยมหาสารคาม ส่วนครูครองเป็นเสรีไทยสกลนคร
"ครูครองเป็น สัญลักษณ์วีรชนของคนสกลนคร ผมกับครูครองมีความผูกพันกัน เพราะหลังออกจากเสรีไทยแล้วก็ไม่ได้หยุดนิ่ง ยังคัดค้านการส่งทหารไปร่วมสงครามเกาหลี ยังเคลื่อนไหวทางการเมืองในแนวทางเดียวกัน แต่ราชการมองว่าเราเป็นพวกหัวแดง เป็นพวกนิยมคอมมิวนิสต์ เพราะเราเคลื่อนไหวเรียกร้องความยุติธรรมอยู่เสมอๆ"
อดีตสหายวัฒนา เล่าว่า ตอนครูครองถูกประหาร เขาเองรู้สึกว่าอยู่ไม่ได้อีกต่อไป ต้องหลบหนีออกนอกประเทศ เพราะถ้าอยู่อาจถูกเจ้าหน้าที่กวาดล้างและเจอชะตากรรมแบบเดียว กันกับครูครอง
"ความจริงเป็นสิ่งไม่ตาย แต่ในเมืองไทยคนพูดความจริงตายไปคนแล้วคนเล่า ครูครองก็เป็นหนึ่งในนั้น" อดีตสหายวัฒนากล่าวปลงๆ
วัน ประหารครูครอง เมื่อ 50 ปีก่อน ทางการระดมทหารปิดล้อมสนามบิน เฮลิคอปเตอร์หลายลำบินวนรอบบริเวณตชด. 6 คน พร้อมปืนคาร์บิน 6 กระบอก และกระสุนอีก 90 นัด เตรียมพร้อมอยู่ที่หลักประหาร แต่ครูครองยังเดินอย่างทระนงองอาจไม่สะทกสะท้านใดๆ
แต่ก่อนวาระสุดท้าย ครูครองเคยกล่าวต่อหน้าจอมพลสฤษดิ์ ว่า
"ผม รู้ดีว่าท่านต้องยิงเป้าผมแน่ แต่อย่าคิดว่าผมกลัวนะ ยิงเดี๋ยวนี้เลยก็ได้ ผมไม่ได้กลัวจะถูกยิงเป้า แต่กลัวว่าท่านจะหนีไปได้ เมื่อประชาชนลุกขึ้นมา ผมภาวนาขออย่าให้ท่านหนีไปได้ ขอให้ประชาชนเอาเลือดของท่านล้างตีนให้ได้"
แม้ชีวิตจะถูกปลิด แต่จิตวิญญาณการต่อสู้ของครูครองถูกเล่าขานผ่านคนรุ่นแล้วรุ่นเล่า
ดัง ที่ลุงวิทิตเขียนไว้ตอนหนึ่งในหนังสือ "จากตำนานครูครอง จันดาวงศ์ ถึงวัน 7 สิงหานาบัว" ว่า เมื่อคืนวันที่ 31 พ.ค.2506 ครบ 2 ปีวันเสียชีวิต "จิตร ภูมิศักดิ์" แต่งเพลง "วีรชนปฏิวัติ" ยกย่อง ดังในท่อนแรกที่ว่า
"ลูกไทย ห้าวหาญ เผด็จการทารุณไม่เคยไหวหวั่น เผด็จการประหารชีวัน ศรัทธายังมั่นเสมอจนสิ้นใจ"
--
http://www.classifiedthai.com/event_view.php
http://www.etcommission.go.th/
http://www.isnhotnews.com/
http://www.ekthana.com/seminar_november/
http://www.navyhall.com/home.php?link=main&link2=calendar_year&set=1&md_set=1&md_in_set=1&m_set=1
http://projects.silodesign.nl/vcm/
http://masterpieces.asemus.museum/default.aspx
http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1036185&page=32
http://twitter.com/RAFIKALGER
http://profile.imageshack.us/user/RafikH...
http://www.mixpod.com/playlist/47308482
http://fr-fr.facebook.com/people/Rafik-H...
http://www.tlcb.or.th/index.php?option=com_content&view=frontpage&Itemid=494
http://www.moeradiothai.net/home.php?webid=1
http://www.depthai.go.th/Default.aspx?tabid=114&qCategoryID=61&qKeyword=0
http://www.youtube.com/watch?v=W7giBy862zo&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=6bLZPatq53k&feature=fvw
http://www.youtube.com/watch?v=zN-LR9_IYpA
http://www.kmutt.ac.th/rippc/info.htm
http://www.fccthai.com/TheBulletin.html#517
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น